પ્રારંભિક જીવન

અ કોટ ઓફ આર્મ્સ (coat of arms)ને 1596માં જોન શેક્સપિયર એવોર્ડ મળ્યો હતો.
(આધુનિક વિનોદ)

વિલિયમ શેક્સપિયર મૂળે સ્નિટરફિલ્ડ (Snitterfield)ના સફળ ગ્લોવર (glove) અને ઉપનગરાધ્યક્ષ (alderman) જોન શેક્સપિયર (John Shakespeare)ના પુત્ર હતા અને મેરી અર્ડેન (Mary Arden) પ્રભાવી જમીનદાર ખેડૂતની પુત્રી હતી.તેમનો જન્મ સ્ટ્રેટફોર્ડ-અપોન-એવોન ખાતે થયો હતો અને તેમણે 26 એપ્રિલ 1564ના રોજ ખ્રિસ્તી ધર્મની દીક્ષા લીધી હતી. તેમનો અજાણ્યો જન્મદિવસ 23 એપ્રિલ સેન્ટ જ્યોર્જસ ડે (St George’s Day) કહેવાય છે.આ તારીખને પણ 18મી સદીના નિષ્ણાતની ભૂલ કહેવાય છે અને તેમની વાતમાં તથ્ય હોવાનું એટલા માટે લાગે છે કે શેક્સપિયર 23 એપ્રિલ 1616ના રોજ અવસાન પામ્યો હતો.તેઓ આઠ બાળકોમાં ત્રીજું બાળક હતા અને જીવિત રહેનારા બાળકોમાં સૌથી મોટા હતા.

તેઓ કેટલા સમય જીવ્યા તેનો કોઈ રેકોર્ડ ન હોવા છતાં મોટાભાગના આત્મકથા લખનારાઓ તે વાત પર સંમત છે કે શેક્સપિયરનું શિક્ષણ સ્ટ્રેટફોર્ડમાં કિંગ્સ ન્યુ સ્કૂલ (King’s New School)માં થયું હતું. તેને 1553ના ચાર્ટર મુજબ તે ફ્રી સ્કૂલ હતી. આ શાળા તેમના ઘરથી થોડી જ દૂર હતી.એલિઝાબેથ યુગમાં વ્યાકરણ શાળા (Grammar school)ની ગુણવત્તા અલગ પ્રકારની હતી, પરંતુ તેના અભ્યાસક્રમ પર સમગ્ર ઇંગ્લેન્ડમાં આ અંગેના પ્રવર્તતા કાયદાની અસર હતી. આ સ્કૂલમાં લેટિન ગ્રામર (Latin grammar)નું અને ક્લાસિક્સ (classics)નું તલસ્પર્શી શિક્ષણ આપવામાં આવતું હતું.

શેક્સપિયરનું જન્મસ્થળ (Shakespeare’s Birthplace) સ્ટ્રેટફોર્ડ-અપોન-એવોન (Stratford-upon-Avon)માં જોન શેક્સપિયરનું ઘર હતું.

18 વર્ષની વયે શેક્સપિયરે 26 વર્ષની એન હેથવે (Anne Hathaway) સાથે લગ્ન કર્યા હતા. વર્સ્ટર (Diocese of Worcester)ની ધાર્મિક અદાલતે (consistory court) 27 નવેમ્બર 1582ના રોજ તેમના લગ્નનું લાઇસન્સ આપ્યું હતું.હેથવેના બે પડોશીઓ પછીના દિવસે સ્યોરિટી પેટે જામીન આપ્યા હતા કે તેમને આ લગ્ન સામે કોઈ વાંધો નથી.વર્સ્ટરના ચાન્સેલરે (chancellor) આ લગ્ન (marriage banns) માટે આપેલી સંમતિ અને ધાર્મિક ન્યાયાલયે તેનું વાંચન ત્રણ વખતના બદલે એક જ વખત કર્યુ હતુ, તે જોતાં આ દંપતીએ લગ્નનું આયોજન ઉતાવળે કર્યું હોવાનું લાગે છે.તેની પાછળનું કારણ એનની પ્રસૂતિ પણ હોઈ શકે. લગ્નના છ મહિના પછી જ તેણે પુત્રી સુસાન (Susanna)ને જન્મ આપ્યો હતો, જેણે 26 મે 1583ના રોજ ખ્રિસ્તી ધર્મની દીક્ષા લીધી હતી.હેમ્નેટ (Hamnet) અને પુત્રી જુડિથ (Judith)નો પણ બે વર્ષ પછી જન્મ થયો હતો અને બીજી ફેબ્રુઆરી 1585ના રોજ તેણે પણ ખ્રિસ્તી ધર્મની દીક્ષા લીધી હતી.હેમ્નેટનું 11 વર્ષની વયે અજાણ્યા કારણસર અવસાન થયું હતું અને 11 ઓગસ્ટ 1596ના રોજ તેના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા.

જોડકા બાળકોના જન્મ પછી શેક્સપિયર અંગે કેટલાક ઐતિહાસિક તથ્યો જાણવા મળે છે, ત્યાં સુધી તે 1592માં લંડન થિયેટર સીનનો હિસ્સો હોવાની જ નોંધ છે. આ તફાવતના લીધે વિદ્વાનો શેક્સપિયરના 1585થી 1592 સુધીના સમયગાળાને ખોવાઈ ગયેલા વર્ષો તરીકે ઓળખાવે છે.આત્મકથા લેખકો આ સમયગાળાને ઘણી શંકાસ્પદ વાર્તાઓથી ભરી દેવા પ્રયત્નરત છે.શેક્સપિયરના પ્રથમ આત્મકથા લેખક નિકોલસ રો(Nicholas Rowe) સ્ટ્રેટફોર્ડ લેજન્ડ આ સમયગાળામાં હરણના શિકાર (poaching)ના કેસથી બચવા માટે લંડન જતા રહ્યા હોવાનું કહે છે.

18મી સદીની વાત મુજબ શેક્સપિયરે લંડનમાં થિયેટરોની લોકપ્રિયતા જોઈને ત્યાં તેમની થિયેટર કારકિર્દીનો પ્રારંભ કર્યો હતો.જોન ઓબ્રી (John Aubrey)નો અહેવાલ છે કે શેક્સપિયર કન્ટ્રી સ્કૂલમાસ્ટર હતો.

વીસમી સદીના કેટલાક વિદ્વાનો સૂચવે છે કે શેક્સપિયરે લેન્કેશાયર(Lancashire)ના એલેકઝાન્ડર હોટનની સ્કૂલમાં સ્કૂલમાસ્ટર તરીકે નોકરી કરી હોઈ શકે. હોટન કેથલિક જમીન માલિક હતો, જેણે તેના વિલમાં “વિલિયમ શેક્સપિયર”નું નામ લખ્યું હતુંઆ બાબતોને આધાર આપતા કોઈ પુરાવા નથી, આ બધી વાત તેના અવસાન પછીની કાનોકાન થયેલી વાતો છે.